KILIÇÇI KÖYÜ VE TARİH

KILIÇÇI KÖYÜ

KILIÇÇI ANLAMI (KILIÇ ÜRETEN DEMİR USTASI)
İL:ERZURUM
İLÇE : PAZARYOLU

NÜFÜS:2000 TARİHİNDE 161 KİSİ-1997 TARİHİNDE 153 KİSİ
İLE UZAKLIĞI:139 KM
İLÇE UZAKLIĞI:17 KM
SAĞLIK EVİ : YOK
SAĞLIK OCAĞI: YOK
İLK ÖĞRETİM OKULU: VAR/FAAL DEĞİL
PTT SÜBESİ:YOK
PTT ACENTESİ : VAR
SU SEBEKESİ: VAR
KANALİZASYON. VAR
HAYVANCILIK: YOK /BİR KAÇ AİLEDE SÜTLÜK VAR
TARIM:YOK/TARIM ALANLARI VAR AMA EKİLMİYOR
AİLELER YAZIN KENDİLERİNE YETECEK KADAR FASULYE EKİYORLAR
KÖYÜN BASLICA ÜRÜNLERİ:FASULYE,PATATES,SOĞAN,BUGDAY ,ARPA,
ELMA ,ARMURT, KAYISI,BOLCA YABAN ERİĞİ ARMUT VE ELMASI VARDIR
DOGA SPORLARI İÇİN VE RAFTİNG İÇİN KÖYÜMÜZ ÇOK UYGUNDUR
DÜNYANIN 4. HIZLI AKAN VE HER SENE DÜNYA SANPIYONASININ
YAPILDIĞI AZĞIN ÇORUH BİZİM KÖYÜN ALTINDAN AKMAKTADIR
DAĞ SPORLARI İÇİN MUHTESEM KASKAR DAĞLARI KÖYÜMÜZÜN KARSISINDADIR

KÖYÜMÜZDE YASAYAN SÜLALELER SOY İSİMLERİ

HACIGİLLER—–ŞAHİN
HABİPLER——–DENİZ
HUCANLAR——-ALBAYRAK
MEMİŞLER——–YILDIRIM
İNCİGİLLER——-OCAK
KABAKGİLLER—–SEKMEN
LAZGİLLER———BEKTAS
LAZDURSUNGİLLER-DÜZENLİ
OSMAN ÇAVUSGİL–BAKIR
KIRIKALİGİLLER—DÜLGER
GOBİKGİLER——-POLAT
TEVDEGİLLER——FIDAN
GEHLİGİL————BULUT
ARİFGİLLER———-TAŞCI
KAHRAMANGİLLER(KATIRGİLLER)—-ÇELİK
İBANGİL……………….. KALKAN
GÜZEDEGİL…………..DEMİR
………………………ÇOBAN

İSPİR :

Milattan, önce 9. yüzyılda Urartular bu bölgeye ha­kim olmaya başlamış ve M.Ö. 753 yılında kökü Oğuzlara dayanan SAKA-İSKİT Türkleri bu bölgeye gelip yerleşmişlerdir.
M.Ö. 665 yıllarında Çoruh nehri havzasına yerleşen Saka Türk’lerinin HESPERİT ve İSPİRİTİZ Boyları bu bölgeye İSPİR adını koymuşlardır.
Diğer yandan İspir şehir merkezine girişte bütün görkemi ile yükse­len İspir Kalesi o yıllarda yapılmış olup, milli bir Türk damgası olarak tarihe geçmiştir.
Ancak Türk kimliğini kaybetmemiştir. 1048 yılında Selçuklulara kapılarını açanilçemiz1071 Malazgirt Zaferiyle Selçuklu egemenliğine girmiştir. 1215 tarihinde içKaleMescidi ile Şehirdere çayı kenarında­ki Tuğrulşah Mescidi Atabey Erdem şah tarafından yaptırılmıştır.
Tarafından zaptedilmiş,daha sonra Karakoyunlular ve Şah İsmail hakimiyetine giren İspir ve yöresi 1514 Çaldıran Zaferi ile Yavuz Sultan Selim tarafından alınmış ve ondan sonra Osmanlı İmparatorluğunun bir Sancağı haline ge­tirilmiştir. İlçe merkezinde bulunan Sultan Selim Camii Çaldıran Seferi dönüşünde Yavuz Sultan Selim Han tarafından yaptırılmıştır.
I.Dünya Savaşına kadar Osmanlı hakimiyetinde kalan İspir, 1916 – 1917 tarihleri arasında Rus işgali altında kalmış, bu arada Ermeniler aklın ve mantığın kabul edemeyeceği korkunç katliamlara Girişmişlerdir, nihayet İspir halkı Müftü Başkapan’ın önderliğinde 25 Şubat 1918 tari­hinde ilçemizi düşman işgalinden. kurtarmıştır. Şirin beldemiz Dede Korkut Hikayelerinin Bamsı Beyrek bölümüne, Köroglu destanlarına Akkoyunlu mezarlarının bulunduğu Koçdağı efsanelerine konu olmuştur. Markopolo Seyehatnamesinde, bugün Koç Dağında harabeleri bulunan ve Viranşehir olarak bilinen yerin 60.000 nüfuslu bir şehir olduğundan bahseder,

İSPİR KALESİ VE CAMİİ
İspir’in girişinde bir tepenin üzerinde kurulmuş olan kale ve Kale Camiinin Saltuklular tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır.

MELİK HALİL GAZİ CAMİİ

4.80 x4.80 ölçülerinde küçük bir camiidir.H.814 yıllarında Zaviye olarak Derviş Melik Halil tarafından yaptırılmıştır.

KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN’IN KİTABESİ

İspir Kaza merkezinde 51 x69 ebadında “Bu binanın yapılması 936 yıllarında Süleyman Han zamanında vaki oldu” ibaresi yazılıdır.

YAZICIZADE ÇEŞMESİ

Çeşme çarşı içindeydi.Belediye tarfından yıkılıp tahrip edilen çeşmenin kitabesi Çamlıca Mahallesi’nin girişinde bir çeşmenin üzerine koyulmuştur.

TUĞRULŞAH CAMİİ

İlçe Merkezinde bulunan Selçuklu eseri bu camii Tuğrul Şah adına İspir’de oturan Atabey Erdem Şah tarafından yaptırılmıştır.

AKKOYUNLU HARABELERİ (VİRANŞEHİR)

Yağlı Köyü’ne ait yayla ve çevresinde koç heykeller ve koç kabartmaları mevcuttur.Başka kalıntılarda vardır.Gezilip görülmeye ve inceleme yapmaya gerek olan kalıntılar mevcuttur.

AKKOYUNLU HARABELERİ

Koçun Boğazı’nın üst kısmında ve Koç Yaylasında mevcut koç heykelleri ve koç kabartma resimli mezar taşları mevcuttur.Hala özelliklerini muhafaza edenleri vardır.

NUMANPAŞA KÖYÜ KALINTILARI

Numan Paşa Köyü uzun zaman Sancak Merkezliği yapmıştır.Bu köyden Girit Kahramanlarından Darbuna Bekir Paşa,Darbunezade Numan Ağa,

Ömer Paşalara ait konak,köprü,medrese gibi izler varlığını krumaktadır.

ZARBUNA BEKİR PAŞA’NIN MEZARI

Bahçeli Köyü’nün Çoruh Nehri kenarında,Osmanlı mimarisi dört ayaklı tek kubbeden oluşan kümbet içinde bulunmaktadır.(Bir rivayete göre Ankara Mutassarrıfı Ömer Paşa’ya aittir.)

ELMALI MAĞARASI
Madenköprübaşı Elmalı Mahalesinin bir kilometre doğusunda kayaların koynunda bir mağaradır.Sarkıt ve dikitlerden ve bir kaç bölümden oluşan Damlataş mağarası gezilip görülmeye değer bir doğa harikasıdır.

KARAKALEDEKİ SU ÇANAĞI

Karakale Kalesi’nin içinde çapı bir metre,derinliği iki metreye yakın içi su dolu bir çanaktır.

PETEKLİ MANASTIRI

Petekli Köyü ile Çoruh arasında bulunan manastırın hala bazı kalıntıları mevcuttur.

KÖPRÜKÖY KİLİSE KALINTILARI

Köprüköy ile Cankurtaran Köyü arasında bulunan temelleri belli olan bir kilise ve kalıntılar vardır.

NERON’UN TEKNESİ

İspir-Gaziler Mahallesi’nin iki kilometre kuzeyinde bulunan kalıntılar ve içi oyuk bir çanak vardır.Rivayet göre papazlar çocuklarını bu çanakta vaftiz ederlermiş.

KALE DERESİ

İspir-Çamlıca Mahallesi’nin hemen üst kısmında bulunan ve bugünkü ismi ilede Kalederesi olarak anılan yıkıntılar mevcuttur.

SALTUKLU MEZARLARI
İspir’in güneyinde İspir-Çamlıca Mahallesi yolu üzerinde bulunan Saltuklular ait mimari özellikleri olan mezarlar mevcuttur.

DEMİRKAYA KÖYÜ KALINTILARI

Demirkaya Köyü’nün doğusunda köyde üç kilometre uzaklıkta tamamen kaybolmuş durumda kalıntılar mevcuttur.
SAKA BABA

İspir Kalesinin kuzey batısında bulunan dağın güney kısmında burda şehit bir yatırdan bu ismi almaktadır.Yatıra ait tahrip edilmiş mezar taşları ve kalıntılar hala mevcuttur.
SANDIK KALESİ

Şehir Deresi’nin üst kısmında bulunan küçük bir mescit ve erzak depolarının özelliklerini koruduğu kalıntılar hala mevcuttur.

KARAKALE KALESİ

Karakale Köyü’nün üstüdedir.Ortaçağda karakol kalesi olarak yaptırılmış,kısmen ayakta durmaktadır.

FISIRİK KALE

İspir’e 30 km uzaklıkta Araköy Köyü’nün bulunduğu mevkide,sarp kayalrın üzerine kurulmuş kireçli harç ve kesme taşlarla yapılmış bir kaledir.

MADEN KALESİ (PEHLİVAN KALESİ)

İspir-Erzurum karayolu üzerinde Orçağa ait bir kaledir.Kalıntıları günümüze kadar gelmiştir.

CANKURTARAN KALESİ

Karahan sırtlarında yer alan bu kale Karakol olarak yaptırılmış olduğu sanılmaktadır.Bizanslılar tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır.Kalıntıları hala mavcuttur..

KARAHAN HARABELERİ

Karahan Köyü’nün hemen yanında eski bir saray veya şato kalıntısı mevcuttur.Bizanslı dönemine ait olduğu sanılmaktadır

SIRAKONAKLAR DER AĞZI MAĞARASI

Sırakonaklar Dere Ağzı’nın karşısında Çoruh Nehri’nin kuzey yamaçlarındanehirden 100 metre yükseklikte bir mağaradır.Mağaranın içi sütunlarla ve odalarla birbirinden ayrılmıştır

KADIOĞLU MEDRESESİ

Tuğrul Şah Camiinin kıble tarafında bulunan tek katlı ve avlulu bir Osmanlı Medresesidir.Medrese 1725 senesinde yapılmıştır.

Kılıççı köyü sitesinden alıntıdır.